THỦ THUẬT BẤM MÁY | BÀI HỌC 8: Chụp thế giới vi mô

 

Để phóng đại vật thể nhỏ và thưởng thức khung cảnh của thế giới vi mô, cách tốt nhất là dùng ống kính chuyên chụp cận cảnh (macro) vốn được sản xuất để phục vụ cho mục đích đó. Chương này sẽ trình bày cho bạn cách thức chụp ảnh bằng ống kính macro và cung cấp một số kỹ thuật cho người dùng không có ống kính macro. Thiết đặt máy ở chế độ A để bạn có thể điều chỉnh mức độ nhoè mờ.

 

Quy tắc cơ bản: Đến gần chủ thể và chụp ở phía tele của ống kính

Bạn có thể chụp chủ thể cần phóng đại thậm chí bằng ống kính zoom dù chất lượng hình ảnh không thể sánh được với ống kính macro.
Để chụp cận cảnh chủ thể và làm nhòe mờ những vùng khác, hãy nhớ hai quy tắc vàng: "tiếp cận chủ thể càng gần càng tốt" và "chụp ở phía tele (với tiêu cự dài hơn) của ống kính". Đây cũng là quy tắc được áp dụng cho "1. Chụp chân dung ấn tượng với con người được nhấn nổi bật", "2. Tạo sắc thái nhẹ nhàng cho ảnh chụp hoa cỏ", v.v...Tuy nhiên, tất cả mọi ống kính đều có khoảng lấy nét tối thiểu hạn chế mức độ bạn tiếp cận gần chủ thể và nếu bạn đến gần chủ thể hơn khoảng cách này, chủ thể sẽ bị mất nét. Ống kính có khoảng lấy nét cực ngắn, cho phép bạn tiếp cận cực gần chủ thể được gọi là "ống kính macro". Kỹ thuật chụp với ống kính macro sẽ được trình bày ở phần sau của chương này.
 

Bức ảnh này được chụp ở tiêu cự 55 mm của ống kính zoom "SEL1855" thuộc bộ ống kính zoom của máy NEX-F3. So với ống kính zoom thông thường, đây là ống kính có khả năng phóng đại lớn nhất.
Mặt khác, nếu bạn chụp với ống kính macro, bạn có thể phóng đại một phần chủ thể giống như ảnh dưới đây.
   

Bức ảnh cận cảnh nhụy hoa và nhị hoa này được chụp bằng ống kính macro E-mount SEL30M35". Khả năng chụp được những bức ảnh như thế này là đặc điểm của ống kính macro.

Bạn cũng có thể chụp cận cảnh một phần chủ thể bằng cách dùng ống kính zoom có tỷ lệ phóng đại cao dù chất lượng hình ảnh không thể sánh được với ống kính macro. Bức ảnh dưới đây được chụp ở tiêu cự 200 mm, đầu tele của ống kính zoom E-mount "SEL18200", sau khi đến gần chủ thể tối đa. Ống kính zoom có độ phóng đại cao cho phép bạn thưởng thức nhiều hình thức thể hiện nhiếp ảnh khác nhau, không chỉ chụp chủ thể ở xa mà còn chụp cận cảnh được cả chủ thể ở khoảng cách gần giống như ống kính macro, chẳng hạn như ảnh dưới đây. Ống kính này được khuyên dùng đối với những người muốn chụp ảnh cận cảnh (macro) nhưng ngần ngại chưa muốn mua ống kính chuyên dụng.
 

Chụp với ống kính macro

Phần bài viết này trình bày một số kỹ thuật sử dụng ống kính macro.

Để "chụp macro" hay chụp hình ảnh phóng đại của vật thể nhỏ, không gì tốt hơn là dùng ống kính macro chuyên dùng cho mục đích này. Ống kính macro có khoảng lấy nét tối thiểu cực ngắn so với các loại ống kính khác và cho phép bạn chụp cực gần chủ thể. "SEL30M35" dành cho dòng máy ảnh E-mount và "SAL30M28" dành cho dòng máy ảnh A-mount là những ống kính đầu tiên thích hợp nhất đối với ống kính macro.

Ống kính macro có thể lấy chủ thể lấp đầy toàn bộ khung hình và chụp được những bức ảnh thú vị mà những loại ống kính khác không thể làm được. 
Ngoài ra, thông số f của ống kính macro cũng lớn hơn thông số f của các loại ống kính có tiêu cự cố định. Tuy nhiên, vì có thể tiếp cận chủ thể gần hết mức nên ống kính macro có thể tạo hiệu ứng nhòe mờ hậu cảnh lớn hơn so với ống kính tiêu cự cố định có thông số f nhỏ. Để biết thêm chi tiết, hãy tham khảo Các yếu tố làm nhòe mờ hình ảnh. Bạn càng đến gần chủ thể bao nhiêu, hiệu ứng nhòe mờ sẽ càng lớn bấy nhiêu. Vì vậy, bức ảnh có tiền cảnh lẫn hậu cảnh đều bị nhòe mờ là không thể chụp được, giống như những bức ảnh trên.
 
Đây là ảnh chụp cận cảnh một món nữ trang nhỏ với hậu cảnh bị nhòe mờ. Vì ống kính macro cho phép bạn chụp với góc máy và bố cục linh hoạt nên loại ống kính này rất lý tưởng khi chụp những vật thể nhỏ.

Nếu bạn sử dụng ống kính macro để lấp đầy khung hình bằng chủ thể thì rất khó lấy nét tại một điểm mong muốn. Trong trưởng hợp này, hãy dùng chế độ lấy nét bằng tay (MF) để lấy nét một cách thủ công vào điểm mong muốn. Việc vận hành để bật sang chế độ lấy nét bằng tay (MF) tùy thuộc vào từng mẫu máy ảnh. Để biết thêm chi tiết, hãy tham khảo Sổ tay hoặc Tài liệu hướng dẫn sử dụng máy ảnh. Bạn cũng nên cẩn thận sau khi lấy nét. Vì chủ thể được phóng đại với mức độ nhòe mờ lớn, vị trí lấy nét sẽ thay đổi đáng kể dù cơ thể bạn chuyển động rất nhẹ. Nếu có thể được, hãy dùng chân máy để giữ ổn định điểm lấy nét tại vị trí mong muốn.

 

Các loại ống kính macro mà người mới tập chụp nên sử dụng

Nếu đây là lần đầu tiên bạn dùng ống kính macro thì bạn nên dùng ống kính "SAL30M28" dành cho dòng máy ảnh A-mount và ống kính "SEL30M35" dành cho dòng máy E-mount. Cả hai loại ống kính này có góc chụp tiện lợi và hoạt động hiệu quả, xứng đáng với chi phí mà bạn bỏ ra.
 

Ống kính này cho phép bạn lại gần chủ thể tới mức chỉ cách 2 cm để chụp hình ảnh cận cảnh với tỷ lệ phóng đại lên tới 1:1. Chi tiết mà bạn lấy nét sẽ rõ ràng, sắc nét đến kinh ngạc còn hậu cảnh sẽ nhòe mờ mịn màng, thật sự khiến chi tiết mà bạn chụp thêm nổi bật.

  Ống kính này cho phép bạn chụp cận cảnh linh hoạt, hiệu quả cao với thân ống kính gọn, nhẹ. Đây là ống kính macro tỷ lệ 1:1 đích thực với khoảng lấy nét hiệu dụng tối thiểu là 2,4 cm, cho phép chụp những chủ thể và chi tiết nhỏ với độ phân giải và tương phản tuyệt vời.